Á vorin eða snemma á sumrin áður en nokkuð er farið að vaxa að ráði í matjurtargarðinum þá er tilvalið að fara út í náttúruna og finna sér eitthvað sem er hægt að nýta sér til matar. Og stundum nægir bara fara út í garð þar sem stundum eru viltar plöntur þar sem eru með forskot á grænmetið þar sem þær voru þarna frá fyrra sumri. Tvær af þeim plöntum eru brenninetla og fífill. Flesta hluta að fífillsins er hægt að nýta en stöngullinn er sístur.
TEXTI María Birna Arnardóttir
FÍFLASULTA
Sultugerð fer oftast fram á haustin en þessa sultu er hægt að gera að vori. Hún gefur bæði sól í líkama og hjarta. Tínið fíflahausa á stað sem þið eruð viss um að ekki sé nein mengun. Tínið einungis hausana en ekkert af stönglinum. Það þarf að minnsta kosti hálfan innkaupapoka af fíflahausum. Þvoið fíflahausana og klippið gulu blöðin af (sjá myndir fyrir neðan) því það eru þau sem á að nýta. Setið í skál og hellið yfir sjóðandi vatn svo það fljóti rétt tæplega yfir fíflana. Látið þetta standa í að minnsta kosti í 5 klst og helst yfir nótt. Síið fíflana frá morguninn eftir og mælið hversu mikið er af fíflateinu.
Fíflasulta
3 bollar fíflate
4½ bollar Sykur
6 tsk Rautt Melatin
2 msk Sítrónusafi
Blandið fiflateinu, melatininu og sítrónusafanum saman og hitið að suðu. Bætið þá sykri í og látið sjóða i 1–2 minútur. Setið í sótthreinsaðar krukkur.
DJÚPSTEIKTIR FÍFLABOTNAR
Áður en fífillinn blómstrar sést hann oft sem risa stór blaðkrans inni i beðum eða í grasflötum. Stundum er blómknuppurinn kominn upp eins og kúla en engin gul blóm. Sama gildir um fifla sem eru slegnir. Þá er þetta bara blaðkrans sem er troðinn niður í grasið. Hægt er nota alla hluta fífillsins eins og áður segir, rótina, blöðin, blómin og svo þykkasta hluta blaðanna sem umkringja stöngullinn. Það er eimitt það sem við gerum hér. Þá skerum við neðsta hluta fífla blaðkransins alveg niður við grasflötina þar sem rótin endar en blöðin eru ekki byrjuð. Það er líka hægt að taka heila fífla upp með rót ef maður er t.d að hreinsa þá úr grasflöt og skera rótina af og fremsta hluta blaðanna eða þann hluta blaðanna sem er grænn (sjá mynd fyrir neðan). Neðsti hlutinn af blöðunum, sem er hvítur, verður eftir og hann þarf að hreinsa vel.
Búið til pönnukökudeig og dýfið fiflabotnunum í það. Djúpsteikið í olíu og látið olíuna renna af á eldhúsrúllu. Þetta hentar vel sem meðlæti.
Pönnukökur
200 gr hveiti
2 Egg
6 dl mjólk
1/2 tsk salt
1 tsk lyftiduft
Olía til djúpsteikingar
BRENNINETLA Í STAÐ SPÍNATS
Brenninetla er frekar hávaxin planta þegar hún er fullvaxin eða um meters há. Hún er ekki algeng víða um land, en þar sem hún finnst er til mikið af henni. Til dæmis í Reykjavik og á Akureyri, í görðum eða við eyðibýli. Það er hægt að finna hana og nýta frá júní mánuði og fram eftir sumri. Munið að vera í gúmmihönskum þvi hún stíngur ofboðslega.
Brenninetluna er hægt að tína og sjóða og nota eins og spínat. Við suðuna eyðileggjast brennihárin, þess vegna er engin hætta á að stínga sig í munninum. Sjóðið að minnsta kosti í 15 mín. Sýið vökvan frá. Hana er hægt að nota jafn óðum í eggjakökur, blanda í ferskt pasta, í brauð og bökur, kökur og ofnrétti. Svo er líka hægt að frysta hana og eiga til að skella í rétti við tækifæri.
